Advies over
samenwerking

Om uitdagingen als de verduurzaming van de bestaande voorraad en het tekort aan betaalbare nieuwbouwwoningen aan te gaan, worden in de bouw steeds vaker samenwerkingsverbanden tussen bijvoorbeeld bouwpartijen en woningcorporaties gestart. Heel mooi, want zo leren we meer over elkaars risico’s en belangen. Daar profiteert de sector als geheel én de samenleving van.

‘Hoera, we hebben op bestuurlijk niveau besloten samen te gaan werken!’

Zo starten veel van die samenwerkingsverbanden tussen bouwgerelateerde partijen en woningcorporaties. Daarop volgt helaas vaak een houtjetouwtje-governancestructuur. Na een tijdje begint de samenwerking te haperen, bloedt hij dood, of blijft succes uit. Zonde van de aanvangsenergie en de goede ambitie! Vaak zitten de basale fouten al bij de aanvang van het initiatief. Die vallen echter pas verderop in het traject op. Daardoor zijn ze moeilijk te herleiden en te repareren. Vanuit allerlei rollen heb ik samenwerkingsverbanden vormgegeven. Het kan anders.

De beweegredenen zijn de kurk waarop elke samenwerking/collectief drijft. Wanneer die beweegredenen helder zijn en de partijen elkaar hebben gevonden in het geloof dat de beweegredenen bundelen de realisatie ervan beter maakt, zal de best passende werkwijze gevonden en ingericht moeten worden.

Hoe bereik je precies waar je in gelooft als collectief? En hoe richt je dat in? Hoe maak je een collectief dat autonoom kan acteren? Welke waardepropositie heeft dat collectief? Welke governance structuur krijgt het, zodat de borging in de ‘moederorganisaties’ het collectief voldoende kracht en autonomie geeft en de moederorganisaties tegelijkertijd voldoende risicobeheersing ervaren? Hoe borg je de cruciale snelheid in besluitvorming? Hoe ziet het operationele model eruit in mensen (wie ziet je op welke plek), middelen (toegang tot kapitaal en kennis) en processen (wie doet, wat, wanneer, met welk mandaat en tot welk punt)? En welke kritieke randvoorwaarden zijn bij dit alles onontbeerlijk?

Terwijl de detaillering van bovenstaande vorm krijgt, bespreek je ook met elkaar wat de targets moeten zijn: met welke resultaten is een ieder tevreden? Zijn ze specifiek genoeg? Niet teveel in aantal? Ambitieus, maar niet té? Goed weggezet in de tijd? Enzovoorts.

Het is zonder meer aan te raden om een onafhankelijk iemand te vragen gesprekken over deze zaken te begeleiden, want onafhankelijk en zonder aanzien des persoons doorvragen is op alle onderdelen cruciaal. Net als het creëren van een veilige omgeving waarin een ieder zich vrij voelt te zeggen wat speelt. Maar ook een omgeving waarin iemand hardop durft te vragen of deelnemers wel bij elkaar passen binnen het collectief.

Ik ben zo ‘een onafhankelijk iemand’. Bovendien iemand die gevoelige zaken makkelijk bespreekbaar maakt met oog voor de individuele belangen en het resultaat van het collectief.